De laatste week regende het nieuwsberichten omdat een bekend schrijver zich het leven benam. Hij zou al enige tijd gebukt gaan onder depressies en vrij recent zou een goede vriend van hem er ook zijn uitgestapt. De schrijver stond bekend om zijn ‘zelfmoord’ kennis en literatuur en was zelfs ’tegen’ zelfmoord, hij troostte, als zoon van een vader die ooit een mislukte poging deed, nabestaanden met lezingen over dit beladen onderwerp. Wat is het dan schokkend als iemand zelf ‘besluit’ om op die manier het leven te eindigen. Als buitenstaander kennen we nooit alle details dus terughoudendheid is geboden. En toch … een medemens is er niet meer en in Nederland schijnt het aantal zelfmoorden explosief te zijn toegenomen.

Zelf ben ik ook geconfronteerd met een dergelijk verlies, van mijn beste jeugdvriendin met wie ik veel belangrijke en memorabele momenten heb beleefd, zoals de eerste zelfstandige vakantie, samen op stap gaan en natuurlijk heel veel lachen, gieren, brullen. Haar eerste kindje heb ik in mijn armen gehouden …
Op het moment van haar overlijden, hadden we geen contact meer met elkaar maar ik denk nog dagelijks aan haar, haar verscheiden heeft een enorme impact gehad. Het blijft moeilijk te bevatten. Zeker als je de indruk van iemand hebt als gelukkig, gezond en succesvol. Nu kan ik me niet losmaken van het beeld van de grote eenzaamheid die ze moet hebben ervaren, ondanks alle bezorgde mensen en steun om haar heen.

Dit soort grote drama’s die zich dagelijks in Nederland en de wereld voltrekken, vragen om een context. Ik kan er nooit bij als mensen zeggen dat hij of zij ‘de keus’ heeft gemaakt om ‘eruit te stappen’ net alsof iemand ’s ochtends aan de ontbijttafel bedenkt van: ‘Laat ik vandaag maar voor de trein springen. ‘ Aan zo’n ‘besluit’ gaat een heel proces vooraf en vaak zijn mensen die tot deze daad komen gewoonweg verward, wanhopig, zien geen uitweg, er is sprake van bewustzijnsvernauwing. Als je de cijfers mag geloven, dan is 98% van de zelfmoord(pogingen), impulsief. Maar een geslaagde poging kan je niet terugdraaien … Mensen die het na kunnen vertellen zijn niet zelden opgelucht dat het niet is gelukt … Een poging tot zelfmoord is een groot risico want als die slaagt, is het onomkeerbaar. Volgens de zelfmoord hulplijn is praten over zelfmoord normaal, maar het doen niet.

Als we kijken naar onze maatschappij dan vraag je je ook af wat er mis is gegaan waarom zoveel mensen niet meer willen leven. Is het de crisis? Zien mensen minder naar elkaar om? Worden jongeren meer gepest, te veel onder druk gezet in deze prestatiegerichte maatschappij? Het verlies van vaste geloofswaarden? De maakbaarheid van het bestaan wat niet maakbaar is … Het taboe wat lijkt te rusten op verdriet en depressie want overal moet een ‘oplossing’ voor zijn. Mik er desnoods een pil in. Maar verdriet en depressie of somberheid horen bij het bestaan … het zou raar zijn als we niet af en toe somber dan wel verdrietig zijn. En soms duurt dat langer dan je verwacht …

Een prachtig boek in de Bijbel gaat over verdriet en verlies, het verhaal staat in het boek Job (OT). Job is een godvrezend man die alles heeft wat zijn hartje begeert. Een mooi gezin, vee en aanzien. De duivel vraagt aan God toestemming om zijn geloof te beproeven om te zien of Job echt wel zo godvruchtig is als hij lijkt. God staat dit toe. Job krijgt de ene na de andere dramatische tegenslag. Hij verliest, op zijn leven na, alles. Zijn drie vrienden treden met hem in discussie over de situatie. Job moet iets verkeerd hebben gedaan … Job heeft niets aan hun verwijten en zelfingenomenheid en dan antwoordt God … Uiteindelijk blijft Job zich vasthouden aan God en komt het goed met hem en zijn familie. Het boek gaat over verdriet, inzicht en vertrouwen en dat we God niet ter verantwoording kunnen roepen. God is God en we moeten accepteren wat op ons pad komt. Als we aan hem vast blijven houden, dan zal hij ook de uitkomst bieden in moeilijke situaties waar we zelf niet de oorzaak van zijn. Maar ook als we wel falen zal hij ons niet loslaten …

En zo staan er veel verhalen in de Bijbel over mensen die worstelen en weer boven komen. Die blijven geloven, hopen en liefhebben.

Het is leven is hoe dan ook geen abc’tje en we worden uitgedaagd om met liefde en mededogen om te gaan met onszelf en anderen en boven alles op God te vertrouwen. Bij God is er geen toeval, dat maakt dat er een ‘big picture’ is, wat alleen Hij kan overzien. Dit gaat vooral op voor mensen die Hem zoeken en dienen. Mensen die dit niet doen, zijn vaak overgeleverd aan de grillen van het bestaan. Door op Hem te vertrouwen is misschien de enige manier om de moeilijke vraagstukken van ons leven, een plek te geven.