'Ik geef jullie een nieuw gebod dat jullie elkaar liefhebben'

Maand: juli 2015

Warme jas

Ik las onlangs dat het evangelie door veel mensen wordt beschouwd als een ‘warme jas’ voor mensen die te lang in de kou hebben gestaan. Voor de mensen die het dus niet allemaal voor elkaar of op een rijtje hebben.

En dat is zo. Als je het Evangelie leest, dan gaat Jezus vaak naar die mensen die niet zo hoog over zichzelf opgeven, misschien zelfs beschaamd zijn over wie ze zijn. Het zijn de marginalen; de hoeren, de oplichters, de uitgestotenen, de melaatsen. Jezus vindt bij hun een open hart en geest. Deze mensen horen niet alleen, ze doen. Ze willen dat hun leven verandert door zich te verbinden met God. Hun zonden (dwalingen) achter zich latend en door zijn hand vast te pakken, weer beginnen met een schoon gewassen lei. Mensen worden zichzelf, komen tot bloei.

Toch zou het jammer zijn als het Evangelie alleen op die manier wordt gezien, het is bedoeld voor ieder mens. Jezus had ook vissers, intellectuelen, mensen met een ‘gewoon’ leven, die hem volgden.

Wel beschouwd is ieder mens vroeg of laat een van die marginalen; je kunt ziek worden, je ‘looks’ verliezen, je baan, je status, een dierbare, alles waar jij je identiteit aan ontleende en wat dan? Wat blijft er dan over om aan vast te klampen … want al beweren mensen die niet geloven dat ze ‘het allemaal wel zelf kunnen’ dan is dit bij nader inzien vooral gebaseerd op de omstandigheden. Iemand met wie het goed gaat, zal niet snel denken dat hij God nodig heeft, iemand die diep valt zal eerder na gaan denken over zijn verhouding en plek in en met het grotere geheel. En of God dan toch bestaat.

Het Evangelie is ook niet een puur moralistisch verhaal. Het doet wel een appel op onze moraliteit. Hoe staan we tegenover de levensvragen die elke dag op ons afkomen? Onverschillig of nemen we verantwoordelijkheid voor wat we denken en doen.

Heel lang is Nederland gefundeerd geweest op Bijbelse ‘joods-christelijke’ principes. Zoals omzien naar je naaste, zorgen voor je naaste, ziekenhuizen, scholen, het sociale zekerheidstelsel het komt bijna allemaal voort uit deze Bijbelse waarden omdat Nederland een christelijk land is (geweest).

Nu, met de afbrokkeling van deze waarden, zie je het effect ook om je heen. Mensen worden veel meer op zichzelf teruggeworpen en waar geen vangnet is, stappen veel kerken weer in het gat wat ontstaat. Door onze christelijke waarden te verloochenen, of dit nu voortkomt uit een doorgeslagen libertijnse houding van de regering en media of omdat mensen zelf niet meer willen nadenken of nare ervaringen hebben met godsdienst, gooi je het kind met het badwater weg.

Godsdienst, religie is veel meer dan een uiterlijk plaatje waaraan mensen willen of denken te moeten voldoen of het naar de kerk gaan. Het raakt de ziel van ons wezen omdat de mens diep van binnen religieus is en altijd zoekende is naar antwoorden over de zin van het bestaan … Is dit een pleidooi voor het christelijk geloof? Misschien, ik kan alleen delen wat voor mij heeft gewerkt. Maar misschien is het meer nog een constatering dat we dieper dan we beseffen, verbonden zijn met God en onze naaste of we dit nu wel of niet scharen onder een godsdienstig label …

 

Gebed

Bidden is praten met God. Maar hoe praat je met God? Dat is de kwestie. Er zijn vaste gebedsformules, gebedenboeken en je hebt prachtig geformuleerde gebeden door allerlei heiligen die je kunt nalezen of bidden … Heel inspirerend.

Toch is het naar God gaan zoals je bent, het beste. Denk ik.

Het is je hart opengooien voor Hem en alles uitstorten wat je maar in je hebt. Het kan zijn dat je al maanden tegen jezelf aanloopt, door je ongeduld, mopper of dat
het allemaal niet gaat zoals jij wilt. Of je wordt verscheurd door groot
verdriet of door angsten en onzekerheid. Misschien moet je in het reine komen met jezelf en tegenover God uitspreken waarin je bent afgedwaald zodat je weer ‘bevrijd’ wordt van jezelf. We mogen het allemaal bij Hem neerleggen. Een gebed keer nooit ‘leeg’ terug maar vindt zoals we vaak mogen lezen in de Bijbel, altijd weerklank. Alleen is het niet aan ons om te bepalen hoe en wanneer.

Het kan ook zijn dat je gewoon dankbaar bent voor alles wat je hebt; een huis, een bord eten op tafel, kleding in je kast, een lieve vriend of vriendin, een kind en
dan al het andere wat je toevalt, een vakantie, een goed gesprek met een
collega. Die baan waar je van droomde. Dan wordt gebed, danken.

Jezus waarschuwt ervoor dat we niet bidden met een veelheid van woorden zoals de ‘heidenen’ en geeft ons het ‘Onze Vader’ gebed* waarmee eigenlijk alles al is gezegd. Vaak bad hij zelf op eenzame plaatsen, gebed speelde in zijn leven een grote rol.

Ook weet God al voordat wij erom bidden, wat we echt nodig hebben. We hoeven dus geen bedelende kinderen te zijn, we mogen vertrouwen dat alles loopt zoals het moet gaan, als we durven loslaten.

Ik denk dat voorbede het beste en krachtigste gebed is omdat het even niet om jezelf draait. Maar om die ander of het nu een familielid, vriend, collega of
bekende-van-een- bekende is, mensen die op de vlucht zijn of in oorlogsgebied
leven. Het bidden voor iemand anders is eigenlijk de focus verleggen van ons
eigen en vaak beperkte blikveld naar de hemel waar onze gebeden naar
opgaan en verhoord worden op een manier die we nauwelijks kunnen bevatten.

Iemand zei me eens dat de manier waarop je leeft, een gebed is. Hiermee bedoelend dat als we verbonden zijn met God, ons leven als het ware een gebed wordt. Het reflecteert onze verbintenis met de Allerhoogste.

Je stijgt door gebed boven jezelf uit want eigenlijk en eindelijk erken je dat je het
niet (meer) weet en het overgeeft aan ‘Abba’, papa, zoals Jezus hem noemde en
wij hem dus ook mogen noemen. Kan ik vandaag vertrouwen op God en mijn gebeden als een kind op laten gaan, zonder me druk te maken over de uitkomst want ook die is in Zijn handen.
Ook dat is een gebedspunt!

*Onze Vader, die in de hemel zijt,
uw naam worde geheiligd,
uw rijk kome,
uw wil geschiede
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij vergeven onze schuldenaren,
en breng ons niet in beproeving
maar verlos ons van het kwade.

*(er zijn meerdere versies van het Onze Vader dit is er een van en geeft de kern weer, die is onveranderd, hooguit in een moderner jasje gestoken zie bijvoorbeeld de NBV of Bijbel in Gewone taal).

Verleidingen

Er gaat een verhaal van een man die van God de opdracht krijgt om een glas water voor Hem te halen. De man zegt natuurlijk ‘ja’ en gaat op pad. Onderweg komt hij een vrouw tegen, trouwt, krijgt kinderen gaat door de ‘motions’ van het leven … en ineens herinnert hij zich zijn belofte aan God, dat glas water!

Zo gaat dat ook in ons dagelijks leven. Je voelt je helemaal verbonden met God, houdt stille tijd, leest de Bijbel, gaat naar de kerk, doet je best om gehoorzaam te zijn, de heilige Geest de ruimte te geven. En dan opeens neemt het leven zijn loop met je …

Je raakt gestrest door je studie of door die veeleisende baan of die draak van een manager, die ouder wordende vader of moeder die steeds meer een beroep op je doet, dat kind wat opeens lijkt te veranderen in een onpersoonlijk ‘monster’ en niet meer tegen je opkijkt en niet meer alles van je aanneemt maar zijn of haar eigen weg gaat. En dan maar hopen dat het niet de verkeerde weg is.

En dan de andere verleidingen die er zijn; die leuke film, dat blousje toch even scoren -de zoveelste-, nog een vakantie … en die auto, moet die niet een keer vervangen worden …

Dan nog de verborgen en duistere verleidingen: niet stoppen met roken, blijven drinken, foute sites … een mens is soms niet meer dan de som van een hoop foute beslissingen. En ieder weet voor zichzelf welke dat zijn … ons hart liegt niet.

Tot we ons weer op de klippen van het leven aangespoeld vinden, moe en bezwaard als een leeggelopen fietsband. Met de heldere ingeving ‘dit is niet wat ik met God heb afgesproken’.

Je krabbelt terug op de schoot van God, neemt de tijd om in het reine te komen met jezelf en de ander maar vooral met Hem, want daaruit leef je, begrijp je dat het allemaal begint en eindigt. Er is weer sprake van een loutering, onze ziel reinigt zich, opnieuw. Wordt weer gevuld met liefde en zuiverheid, met de heilige Geest. We worden weer het kind van de Vader.

Het is ongelooflijk hoe God ons weer opneemt in zijn genade, al is die nooit goedkoop. Uiteindelijk kom je terug met dat glas water en zal God waarschijnlijk zeggen dat hij dit niet van je nodig had maar gewoon wilde weten of je klaar was voor de volgende stap …

Leestip: het prachtige deuterocanonieke boek Jezus Sirach met ongelooflijk veel wijsheid en inzichten in het dagelijks leven.

Vakantie!

Vakantie is heerlijk en wordt door iedereen natuurlijk anders ingevuld. Heb je veel te besteden, dan ga je misschien naar een ver land, en anders iets dichterbij en reis je met de auto, trein of fiets. Of mensen blijven thuis en genieten van vakantie in eigen land. Waar overigens niets mis mee is, als het weer meezit.

We waren onlangs in Griekenland en dan niet op een bekend eiland zoals Rhodos maar op een heerlijk rustig stukje schiereiland met een klein strand, een handjevol toeristen en een slaperig dorpje waar ik iedere ochtend naar de bakker liep, de plaatselijke hond begroette en de zon het helder blauwe water al bescheen en prachtige bergen afstaken tegen een strakblauwe hemel. Echt een stukje hemel op aarde.

Van ‘Grexit’ niets gemerkt behalve dat mensen die er onder lijden, vooral de man-van- de-straat is: de bakker, het souvenirwinkeltje, de restaurants, en dat die van goede wil zijn en het liefst willen dat alles weer ‘normaal’ wordt. Na ons bezoek aan dit land, wat zoveel moois te bieden heeft, hadden we meer begrip voor het volk wat zucht onder de foute beslissingen van voorgaande regeringen.

Wat me trof is de openlijke belevenis van godsdienst. De Grieken hebben een Grieks-Orthodoxe kerk. Wat niet wil zeggen dat alle Grieken erg godsdienstig zijn. Geboorte, trouw en rouw worden doorgaans wel door de kerk begeleid.

Op straat vond ik naast de kerk een prachtig kapelletje, meer een overdekt altaar met geschilderde iconen, kaarsjes en de rust om daar even een gebed te laten opgaan. Hier in Nederland vind je in het zuiden nog wel wat altaartjes maar hoe noordelijker je komt, hoe meer godsdienst is geregeld in vaste kerktijden, of achter de voordeur. Ik vond het dan ook erg fijn om iedere ochtend naar ‘mijn kapel’ te gaan om te bidden en een kaarsje te branden.

We zijn ook nog naar Keulen geweest, de prachtige Dom had ik nog niet gezien. Het is een van de grootste kathedralen, in gotische stijl gebouwd, van Europa. Er komen mensen uit alle windstreken om het indrukwekkende gebouw van binnen en buiten te bekijken. Het aanzicht van de kathedraal maakt dat je helemaal stil en overweldigd wordt, binnen zie je mooie glas-in-lood taferelen, praalgraven en kan je op verschillende plekken, kaarsjes branden.

In vroeger tijden kwamen pelgrims hier naartoe en de Dom heeft de bombardementen van WO II, overleefd en is trots blijven staan. 90% van Keulen, niet. Ook deze kathedraal heeft dagelijks gebedsdiensten, doopdiensten enz. Het is dus niet alleen maar een toeristische attractie. Als je zin hebt in een klim kan je de zuidtoren beklimmen voor een spectaculair uitzicht over de stad.

Een bezoek is zeker de moeite waard en leuk te combineren met een dagje shoppen in de binnenstad met mooie winkels en restaurants er zijn ook musea. 4711, de eau de Cologne die iedere oma wel op haar nachtkastje had/heeft staan, komt ook uit deze stad en wordt nog steeds in verschillende winkels, in groot- of kleinverpakking, verkocht zelfs in een opgepimpte versie zodat je die schaamteloos over je heen kan sprayen.

Een ander voordeel van Keulen: het is er ondanks de drukte opvallend relaxt. Mensen lijken meer ontspannen en de discipline en orde waar Duitsers om bekend staan, zullen hier misschien wel mee te maken hebben.

Films

Er zijn gelovigen die vinden dat je niet naar gewelddadige of te spannende films moet kijken, het zou niet stroken met de fijngevoeligheid die we nodig hebben om de heilige Geest bewust te blijven.

En inderdaad de ziel van een mens moet beschermd worden tegen alle onzin die we dagelijks over ons heen krijgen: nieuwsbeelden die totaal verbijsterend zijn, reclames, nietszeggende muziekzenders, tijdschriften die alleen de nadruk leggen op het uiterlijk, talkshows met ’talking heads’ die leeg en ijdel kunnen zijn, vage films en series, porno. Noem maar op. Gelukkig zit er een knop op de tv dus je kan die uitzetten of je gooit ‘m er helemaal uit. Zoals wij al jaren geleden deden.

Toch houd ik van een goede of spannende serie/film op zijn tijd. En ook wel van een goede actiefilm. Films hoeven niet per definitie nietszeggend te zijn of alleen maar ‘plat’ en het kan heerlijk zijn om even helemaal op te gaan in een goed of spannend verhaal. Zoals dat ook gaat met een boek.

Sommige films blijven je bij vanwege het sterke verhaal, andere vergeet je omdat er totaal geen diepte in zat. Weer anderen leren je een les, herinneren je aan iets of roepen diepe emoties op.

American Sniper is een biografische film die wij onlangs zagen. Het gaat over een navy seal (marinier) die in het Amerikaanse leger diende in Irak. Hij was een scherpschutter en zijn doelen miste hij zelden. Op zijn ‘palmares’ staan 160 kills, vijanden die hij moest uitschakelen. Zijn bijnaam werd al snel ‘legend’.
Het verhaal is aangrijpend en toont de verschillende kanten van een oorlog. Zowel in de oorlogssituatie als daarbuiten. Hoe hard en meedogenloos die is en hoeveel pijn en verdriet hiermee gepaard gaan.

Een acteur zegt in de film ‘de vijand is overal’. Waar ik uit begrijp dat het kwaad niet alleen in een oorlog wordt bestreden maar dat het dagelijks om ons heen is. Oorlog is misschien de som van heel veel kwaad maar de oorlog zien we ook dagelijks om ons heen; mensen die met elkaar strijden om wat dan ook, vaak gaat het nergens over, maar clashen een paar ego’s en niemand wil van wijken weten, mensen die hun huis met een vette restschuld moeten verkopen omdat ze hun baan verliezen en geen enkele hulp krijgen van de bank, jongeren die verslaafd raken aan drank of drugs, ouders die zo nodig moeten scheiden ‘omdat ze er genoeg van hebben en wat anders willen’, hun kinderen niet zelden achterlatend in ontreddering en pijn.

Het ‘kwaad’ kent geen begin en einde. Het start bij onszelf, we laten ons er mee in en we leven het uit. Op wat voor manier dan ook. Tenzij we bereid zijn ernaar te kijken, naar ons eigen ‘kwaad’ hoe groot of klein dit ook is. En ermee dealen, zonder eerst een vinger naar de ander te wijzen. Dan verdwijnt het en krijgt het een plek, het is alsof het licht is ontstoken in de duisternis. Misschien als we dit doen, dat er ook een einde komt aan oorlog. Want oorlog is niet meer dan het uitvergroten van de vijand die wij in onszelf niet onder ogen willen zien en daarom des te groter op de ander projecteren …

Zoals Jezus ons ook waarschuwt:’Haal eerst de balk uit je eigen oog, voordat je de splinter bij de ander verwijdert.’

Ik denk dat mijn volgende film een comedy wordt …

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén